Wat een toepasselijke plek had mijn opdrachtgever geboekt voor mijn workshop over verwachtingen. Hotel New York in Rotterdam, het vroegere kantoor van de Holland-Amerika-lijn. Hier begonnen emigranten - landverhuizers, heette dat toen - aan hun overtocht naar Amerika en Canada.
Kort na WO II was er in ons land weinig werk en weinig perspectief. Een verhuizing naar bijvoorbeeld Canada en Australië werd actief aangemoedigd. Er waren speciale 'emigratieconsulenten' bij wie je advies kon vragen als je interesse had. In haar troonrede van 1950 sprak toenmalig koningin Juliana over een ‘krachtdadige bevordering van emigratie’. Een groot aantal Nederlanders emigreerde toen.
Ook mijn tante Jetty vertrok destijds naar Canada. Voor mijn boek ‘Wat had je dan verwacht?’ had ik een lang gesprek met haar. Ik wilde weten hoe het was om een compleet nieuw bestaan op te bouwen. Ze had een inspirerend verhaal waarin ze een oeroude wijsheid samenvatte: ‘Je loopt niet weg. Je leert accepteren wat naar je toekomt.’
Over emigratie werd in promotiefilms (nu nog te vinden op Youtube) nogal rooskleurige verwachtingen gewekt. De werkelijkheid was taai. ‘Maar dingen veranderen. Altijd. Niets blijft hetzelfde’, zei mijn tante Jetty. En inderdaad kwamen er betere tijden, bleven ze aanpakken wat ze konden en slaagden ze erin een nieuw bestaan op te bouwen. Juist het overwinnen van moeilijke momenten gaf steeds weer vertrouwen, vertelde ze.
Het probleem van nu is niet te weinig, maar te veel werk. In de workshop 'Wat had je dan verwacht?' komt geregeld het onderwerp 'werkdruk' aan bod. Er wordt veel verwacht. Er zijn hoge verwachtingen van hoe werk en leven eruit kan zien.
Ook nu pakt de werkelijkheid wel eens anders uit dan verwacht. Wat dan? Vasthouden aan je verwachting (‘zo moet het zijn!’) is frustrerend. Soms heb je meer aan meebewegen met de werkelijkheid zoals die is. En zeker ook: veerkrachtig denken. Tante Jetty zei wat ook Boeddha, stoïcijnse filosofen en vele anderen wijzen ons voorhouden: leren accepteren wat naar je toekomt. (Meer daarover in hoofdstuk 10 van mijn boek 'Wat had je dan verwacht?') .
Wanneer houd je vast, wanneer beweeg je mee? En welke rol speelt communicatie daarbij? Dat is een grote uitdaging in deze tijd waarin alles lijkt te kunnen, maar waarin hoge verwachtingen over maakbaar geluk en succes eerder in de weg zitten.
Kan het thema 'hoge verwachtingen' ook voor jouw organisatie of doelgroep een interessant aanknopingspunt zijn en wil je praktische ideeën over hoe je daarmee om kunt gaan? Stuur me dan een bericht, ik vertel je er graag meer over.
Beeld: eindscène van 'Sterren stralen overal', een van de weinige Nederlandse speelfilms die na WOII werden uitgebracht. Onderwerp: emigratie.